Druga katecheza naszego cyklu będzie wprowadzeniem do zagadnień związanych z sakramentami inicjacji chrześcijańskiej (wtajemniczenia chrześcijańskiego). Przy opracowaniu tej katechezy korzystano z Katechizmu Kościoła Katolickiego, ale także z dzieła zbiorowego „Sakramenty wtajemniczenia chrześcijańskiego” pod redakcją ks. prof. Józefa Kudasiewicza (Warszawa 1981). Cytaty - o ile nie zaznaczono inaczej - pochodzą z powyższej pozycji.

1. Inicjacja, czyli wprowadzenie w tajemnicę.
In-eo – wchodzić do środka. Initium – zapoczątkowanie. Te etymologiczne uwagi wstępne powinny nam pozwolić zrozumieć, że inicjacja chrześcijańska, to nic innego jak wprowadzenie w sens chrześcijaństwa i zapoczątkowanie w człowieku nowego życia opartego na tymże sensie . W teologicznych formułach chrześcijańskie wtajemniczenie ujmowane jest jako „wprowadzenie człowieka do udziału w misterium”, Bożego planu. Bóg powziął plan „aby wszystkich ludzi doprowadzić do wiary i zbawienia (…) przez zespolenie ich w jednym żywym organizmie Ciała Mistycznego”, którego Głową jest Chrystus. Wprowadzenie w tak rozumiane misterium dokonuje się przez:
- wiarę rodzącą się z przyjęcia słowa przepowiadania o Bożym planie,
- odpowiedź na wezwanie do zmiany życia i nawrócenia,
- świadectwo i wsparcie wspólnoty Kościoła,
- liturgię sakramentów.
Powyższe punkty opisują jakimi środkami dokonuje się chrześcijańska inicjacja. Warto wszakże podkreślić, że wtajemniczenie chrześcijańskie nie może być rozumiane jako proces wchodzenia w posiadanie jakiejś tajemnej wiedzy. Tajemnicą chrześcijaństwa nie jest sekret zastrzeżony dla wybranych. Tajemnicę tę rozumiemy jako treść Dobrej Nowiny. Co jest jej treścią? Treścią tej tajemnicy jaką objawia Dobra Nowina jest miłość Boża i Boży plan zbawienia. By posiąść ową tajemnicę potrzebujemy czegoś więcej niż nasz rozum - potrzebna jest wiara. Wiara ta rodzi się ze słuchania słowa Bożego, dostepnego nam przez świadectwo innych wierzących. Pociąga ona za sobą przemianę życia, a rozwija się dzięki łasce sakramentalnej.

2. Etapy wtajemniczenia chrześcijańskiego
Inicjacja chrześcijańska nie wyczerpuje się w sprawowaniu samych tylko sakramentów wtajemniczenia. W starożytności obejmowała kilka etapów, trwających w sumie nawet kilka lat. Zakładała przede wszystkim ewangelizację i katechizację oraz wprowadzenie do chrześcijańskiego życia moralnego i modlitewnego. Jej zwieńczenie dokonywało się w czasie Wielkiego Postu (skrutynia i obrzędy przekazania) i Okresu Wielkanocnego (katechezy mistagogiczne). Udzielenie sakramentów w trakcie Wigilii Paschalnej było swego rodzaju punktem kulminacyjnym.
Co do zasady współcześnie idea inicjacji jest taka sama, choć może być realizowana w różnych wariantach formalnych. „W obecnej praktyce Kościoła na Zachodzie w inny sposób i w innej kolejności przezywają etapy wtajemniczenia dzieci, a w innej dorośli”. Jeśli chodzi o wtajemniczenie dorosłych, to nawiązuje ono wprost do wzorców starożytnych. W przypadku zaś inicjacji dzieci, wtajemniczenie rozpoczyna się od aktu Chrztu św., a później następuje okres katechezy, pogłębiania wiary i sakramentalnego wtajemniczenia przez Eucharystię i bierzmowanie. Z tego względu mówi się dziś o katechumenacie przedchrzcielnym i pochrzcielnym - w zależności od tego jaki wariant wtajemniczenia wchodzi w grę. 

3. Sakramenty wtajemniczenia chrześcijańskiego.
KKK 1212: Sakramenty wtajemniczenia chrześcijańskiego: chrzest, bierzmowanie i Eucharystia są fundamentami całego życia chrześcijańskiego. "Uczestnictwo w Boskiej naturze, które ludzie otrzymują w darze przez łaskę Chrystusa, objawia pewną analogię do powstania, rozwoju i wzrostu życia naturalnego. Wierni odrodzeni przez chrzest, zostają umocnieni przez sakrament bierzmowania, a w Eucharystii otrzymują pokarm życia wiecznego. W ten sposób przez sakramenty wtajemniczenia chrześcijańskiego w coraz większym stopniu osiągają skarby życia Bożego i postępują w doskonałej miłości"
Sakramenty jako widzialne znaki niewidzialnej łaski stanowią sam rdzeń inicjacji. Przez nie udzielana jest łaska uświęcająca: inicjowana w Chrzcie, umacniana przez bierzmowanie i podtrzymywana dzięki Eucharystii. Łaska ta, czyli życie Boże w człowieku, wymaga jednak uświadomienia, co zapewniają inne elementy wtajemniczenia, przede wszystkim zaś ewangelizacja i katechizacja. Dla owocnego przyjęcia sakramentów wtajemniczenia, nie można więc dopuścić do zaniedbania tych dwóch form głoszenia chrześcijańskiego orędzia.

opr. Ks. Karol Stawowczyk

_{Źródło:
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2002
Literatura:
J. Kudasiewicz (red.), Sakramenty wtajemniczenia chrześcijańskiego, Warszawa 1981}